@guzel-sozler | 3 Mar 17 - 01:21
Eskilerin Adabı
Eski insanların görgü ve ahlak kuralları
Eskiden "Kapıyı kapat!" demezlermiş, Allah (cc) kimsenin kapısını kapatmasın diye düşünülürmüş çünkü.
"Kapıyı ört", ya da "kapıyı sırla" derlermiş. Kapının kapanmadan yavaşça örtülmesi edebdenmiş.
"Lambayı söndür" demezlermiş, Allah (cc) kimsenin ışığını söndürmesin diye düşünülür, "Lambayı dinlerdir" derlermiş.
Lamba yakılmaz, uyandırılırmış.
Uyuyan birisini uyandırmak için sarsmaz veya adı ile çağrılmazmış. "Agâh ol erenoler" derlermiş.
Nezaket, incelik, edeb her işin başıymış da ondan... Ona eren uyanık olurmuş.
İnsanların sözü kesilmez, işaret ve işmar edilmez, fısıltılar, gizli konuşmalar hoş karşılanmazmış.
Hanımlar beylerine "Efendi" derlermiş, "siz" derlermiş. Hanımefendiliklerini gösterirlermiş.
Gezerken yere yumuşak basılır, ses çıkarmamaya çalışılırmış. Yerdeki haşerata basmamaya özen gösterdiği için adı "Karınca basmaz Efendi" ye çıkan insanlar varmış.
Kapıdan çıkarken arkasını dönmemek, geri geri çıkmak edebdenmiş.
Kapı eşiğindeki misafirlere ait ayakkabılar, dışarıya doğru değil, içeriye doğru çevrilirmiş.
"Git bir daha gelme!" der gibi değil de. "Gitsen de ayağının yönü buraya dönük olsa" dercesine dizilirmiş.
Canlı cansız her şeyin bir hatırı varmış. Eskiler hayatı o kadar nurani, o kadar temiz, o kadar manâlı yaşarmış.
(Alıntı)