Today in History: 30 November
OLAYLAR
1853 - Sinop Baskını: Kırım Savaşının önemli çarpışmalarından biri olan baskında Rus Karadeniz donanması, Sinop'ta Osmanlı donanmasına ağır bir darbe indirdi.
1872 - Dünya futbol tarihinin ilk millî maçı Glasgow'da oynandı (İskoçya-0 İngiltere-0)
1909 - Osmanlı tarihiyle ilgili bilimsel çalışmalar yapmak amacıyla Tarihi Osmani Encümeni kuruldu.
1919 - Fransa'daki seçimlerde kadınlara ilk kez oy hakkı tanındı.
1925 - Tekke ve zaviyelerin kapatılmasına ilişkin kanun kabul edildi.
1925 - Selahiyetsiz sarık ve ruhani kıyafet taşıyanların cezalandırılmasına ilişkin kanun çıktı.
1925 - TBMM kürsüsünün arkasındaki duvara Hakimiyet Milletindir yazısı asıldı.
1930 - Paris'teki bir film şirketinin düzenlediği uluslararası ses yarışmasının Türkiye bölümü, Cumhuriyet gazetesince gerçekleştirildi. Yarışmaya katılan 38 kişiden Hudadat Şakir Hanım, 20 Jüri üyesinden 16'sının oyuyla Türkiye Ses Kraliçesi seçildi.
1931 - İktisadi Buhran Vergisi Kanunu kabul edildi.
1939 - Macar Devrimi'nin önderi Bela Kun, Ukrayna'da kurşuna dizildi.
1948 - Almanya Komünist Partisi, Berlin'in Sovyetler Birliği'ne ait bölümünde şehir hükümeti oluşturdu.
1952 - ABD'nin çift projektör kullanılan ilk 3-Boyutlu renkli filmi Bwana Devil ABD'de ilk kez gösterildi.
1954 - ABD ilk hidrojen bombasını Eniwetok Adası'nda patlattı.
1958 - Fransız Ekvatoral Afrikası içinde yaralan, Çad, Orta Kongo (şimdiki Kongo Cumhuriyeti), Gabon, Orta Afrika Cumhuriyeti, Eylül 1958'te yapılan referandumda, Fransız Topluluğu içinde özerk olmak yönünde oy kullanmaları sonucunda federasyon dağıldı. Geçici Orta Afrika Cumhuriyetleri Birliği'ni oluşturan bu ülkeler, Ağustos 1960'da bağımsız oldular.
1959 - Alfred Hitchcock'un başyapıtı Sapık çekilmeye başlandı.
1961 - Birleşmiş Milletler'in genel sekreterliğine Birmanya'lı (diğer adlarıyla Myanmar veya Burma) eğitimci U Thant seçildi. U Thant, bu görevi 31 Aralık 1971 tarihine kadar sürdürdü.
1966 - Barbados, Birleşik Krallık'tan bağımsızlığını ilan etti.
1967 - Yemen Demokratik Halk Cumhuriyeti (Güney Yemen) kuruldu. 22 Mayıs 1990'da Kuzey Yemen'le birleşerek Yemen Cumhuriyeti adını almıştır.
1973 - Çukurova Üniversitesi kuruldu.
1974 - Dicle Üniversitesi kuruldu.
1974 - Etiyopya'da 3.2 milyon yıl önce yaşamış bir insanın iskeleti keşfedildi, buna Lucy (Australopithecus) adı verildi.
1979 - Kurumlaşmış Irk Ayrımcılığı Suçunun Önlenmesi ve Cezalandırılması Uluslararası Sözleşmesi kabul edildi. Türkiye sözleşmeyi onaylamadı.
1982 - Anadolu Üniversitesi kuruldu.
1982 - Dünya'nın bugüne kadar en çok satan albümü, Michael Jackson imzalı Thriller yayınlandı.
1988 - Tek tip elbise giyilmesine karşı cezaevlerinde yapılan açlık grevleri, beş cezaevinde anlaşmaya varılması üzerine sona erdi.
1990 - Zonguldak'ta 43 bin maden işçisi greve başladı.
1997 - Genel nüfus sayımı ve seçmen yazımı gerçekleştirildi. Türkiye'nin nüfusu 62 milyon 865 bin 574 olarak belirlendi.
1999 - Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi PKK lideri Abdullah Öcalan için verilen idam cezasına ihtiyati tedbir kararı aldı. Mahkeme, Strazburg'daki yargılama sonuçlanana kadar infazın ertelenmesini istedi.
2007 - İstanbul-Isparta seferini yapmakta olan, Atlasjet Havayolları'na ait 4203 sefer sayılı,MD-83 tipi yolcu uçağı, Isparta'nın Çukurören ve Kılıç köyleri arasında kalan Türbetepe mevkiinde düştü. Uçakta bulunan, 50 yolcu ve 7 mürettebattan kurtulan olmadı.
DOĞUMLAR
1427 - IV. Kazimierz Jagiellon, Polonya Kralı (ö. 1492)
1466 - Andre Dorya, Preveze Deniz Savaşında Barbaros Hayreddin Paşa komutasındaki Osmanlı Donanmasıyla savaşan Haçlı donanmasına komuta etmiş Cenevizli Amiral (ö. 1560)
1508 - Andrea Palladio, İtalyan mimar (ö. 1580)
1667 - Jonathan Swift, İrlandalı yazar (ö. 1745)
1835 - Mark Twain, Amerikalı yazar (ö. 1910)
1874 - Winston Churchill, Britanyalı devlet adamı (ö. 1965)
1885 - Albert Kesselring, Alman asker ve Nazi Almanyası'nda Luftwaffe mareşali (ö. 1960)
1896 - Ruth Gordon, Amerikalı aktris (ö. 1985)
1920 - Virginia Mayo, Amerikalı aktris (ö. 2005)
1926 - Richard Crenna, Amerikalı aktör (ö. 2003)
1929 - Doğan Babacan, Türk futbol hakemi
1937 - Ridley Scott, İngiliz yönetmen ve yapımcı
1945 - Ayşen Gruda, Türk tiyatro ve sinema oyuncusu
1947 - Sergio Badilla Castillo, Şilili şair ve yazar
1947 - David Mamet, Amerikalı makale, oyun ve senaryo yazarı, yönetmen
1949 - Perran Kutman, Türk sanatçı
1954 - Roger Glover, İngiliz gitarist
1955 - Billy Idol, şarkıcı
1960 - Gary Lineker, İngiliz futbolcu
1965 - Ben Stiller, Amerikalı komedyen, aktör
1969 - Amy Ryan, Amerikalı sinema, tiyatro ve dizi oyuncusu
1973 - Jason Reso, Kanadalı Amerikan güreşçisi
1973 - John Moyer, Amerikalı gitarist
1975 - Adnan Gušo, Bosnalı futbolcu
1976 - Fatih Günay, Türk tiyatro oyuncusu
1976 - Murat Cemcir, Türk oyuncu ve komedyen
1980 - Cem Adrian, Türk şarkıcı, söz yazarı, yapımcı ve yazar
1982 - Elisha Cuthbert, Kanadalı oyuncu
1983 - Engin Apaydın, Türk ralli pilotu
1990 - Magnus Carlsen, Norveçli satranççı
1995 - Denis Myšák, Slovak kanocu
ÖLÜMLER
1603 - William Gilbert, İngiliz hekim ve fizikçi (d. 1544)
1647 - Bonaventura Cavalieri, İtalyan matematikçi. ve cizvit din adamı (d. 1598)
1719 - Yamamoto Tsunetomo, Japon samuray (d. 1659)
1900 - Oscar Wilde, İrlandalı oyun yazarı (d. 1854)
1935 - Fernando Pessoa, Portekizli şair (d. 1888)
1939 - Béla Kun, Macar komünist politikacı (d. 1886)
1980 - Orhan Eyüpoğlu, Türk siyasetçi (d. 1918)
1982 - Günay Akarsu, Türk tiyatro eleştirmeni
1985 - Marc Aryan, Ermeni asıllı Belçikalı şarkıcı (d. 1926)
1988 - Abdulbasit Abdussamed, Mısırlı Hâfız ve Kur'an kâri'si (d. 1927)
2007 - Aydın Gün, Türk opera sanatçısı (d. 1917)
2007 - Engin Arık, Türk bilim kadını, fizikçi (d. 1948)
2009 - Ahmet Uluçay, Türk yönetmen (d. 1954)
2013 - Paul Walker, Amerikalı aktör (d. 1973)
2014 - Go Seigen, Japon Go oyuncusu (d. 1914)
2016 - Erdal Tosun, Türk tiyatro ve sinemacı (d. 1963)
TATİLLER VE ÖZEL GÜNLER
* Dünya Kentlerde Hayat Günü
1853 - Sinop Baskını: Kırım Savaşının önemli çarpışmalarından biri olan baskında Rus Karadeniz donanması, Sinop'ta Osmanlı donanmasına ağır bir darbe indirdi.
1872 - Dünya futbol tarihinin ilk millî maçı Glasgow'da oynandı (İskoçya-0 İngiltere-0)
1909 - Osmanlı tarihiyle ilgili bilimsel çalışmalar yapmak amacıyla Tarihi Osmani Encümeni kuruldu.
1919 - Fransa'daki seçimlerde kadınlara ilk kez oy hakkı tanındı.
1925 - Tekke ve zaviyelerin kapatılmasına ilişkin kanun kabul edildi.
1925 - Selahiyetsiz sarık ve ruhani kıyafet taşıyanların cezalandırılmasına ilişkin kanun çıktı.
1925 - TBMM kürsüsünün arkasındaki duvara Hakimiyet Milletindir yazısı asıldı.
1930 - Paris'teki bir film şirketinin düzenlediği uluslararası ses yarışmasının Türkiye bölümü, Cumhuriyet gazetesince gerçekleştirildi. Yarışmaya katılan 38 kişiden Hudadat Şakir Hanım, 20 Jüri üyesinden 16'sının oyuyla Türkiye Ses Kraliçesi seçildi.
1931 - İktisadi Buhran Vergisi Kanunu kabul edildi.
1939 - Macar Devrimi'nin önderi Bela Kun, Ukrayna'da kurşuna dizildi.
1948 - Almanya Komünist Partisi, Berlin'in Sovyetler Birliği'ne ait bölümünde şehir hükümeti oluşturdu.
1952 - ABD'nin çift projektör kullanılan ilk 3-Boyutlu renkli filmi Bwana Devil ABD'de ilk kez gösterildi.
1954 - ABD ilk hidrojen bombasını Eniwetok Adası'nda patlattı.
1958 - Fransız Ekvatoral Afrikası içinde yaralan, Çad, Orta Kongo (şimdiki Kongo Cumhuriyeti), Gabon, Orta Afrika Cumhuriyeti, Eylül 1958'te yapılan referandumda, Fransız Topluluğu içinde özerk olmak yönünde oy kullanmaları sonucunda federasyon dağıldı. Geçici Orta Afrika Cumhuriyetleri Birliği'ni oluşturan bu ülkeler, Ağustos 1960'da bağımsız oldular.
1959 - Alfred Hitchcock'un başyapıtı Sapık çekilmeye başlandı.
1961 - Birleşmiş Milletler'in genel sekreterliğine Birmanya'lı (diğer adlarıyla Myanmar veya Burma) eğitimci U Thant seçildi. U Thant, bu görevi 31 Aralık 1971 tarihine kadar sürdürdü.
1966 - Barbados, Birleşik Krallık'tan bağımsızlığını ilan etti.
1967 - Yemen Demokratik Halk Cumhuriyeti (Güney Yemen) kuruldu. 22 Mayıs 1990'da Kuzey Yemen'le birleşerek Yemen Cumhuriyeti adını almıştır.
1973 - Çukurova Üniversitesi kuruldu.
1974 - Dicle Üniversitesi kuruldu.
1974 - Etiyopya'da 3.2 milyon yıl önce yaşamış bir insanın iskeleti keşfedildi, buna Lucy (Australopithecus) adı verildi.
1979 - Kurumlaşmış Irk Ayrımcılığı Suçunun Önlenmesi ve Cezalandırılması Uluslararası Sözleşmesi kabul edildi. Türkiye sözleşmeyi onaylamadı.
1982 - Anadolu Üniversitesi kuruldu.
1982 - Dünya'nın bugüne kadar en çok satan albümü, Michael Jackson imzalı Thriller yayınlandı.
1988 - Tek tip elbise giyilmesine karşı cezaevlerinde yapılan açlık grevleri, beş cezaevinde anlaşmaya varılması üzerine sona erdi.
1990 - Zonguldak'ta 43 bin maden işçisi greve başladı.
1997 - Genel nüfus sayımı ve seçmen yazımı gerçekleştirildi. Türkiye'nin nüfusu 62 milyon 865 bin 574 olarak belirlendi.
1999 - Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi PKK lideri Abdullah Öcalan için verilen idam cezasına ihtiyati tedbir kararı aldı. Mahkeme, Strazburg'daki yargılama sonuçlanana kadar infazın ertelenmesini istedi.
2007 - İstanbul-Isparta seferini yapmakta olan, Atlasjet Havayolları'na ait 4203 sefer sayılı,MD-83 tipi yolcu uçağı, Isparta'nın Çukurören ve Kılıç köyleri arasında kalan Türbetepe mevkiinde düştü. Uçakta bulunan, 50 yolcu ve 7 mürettebattan kurtulan olmadı.
DOĞUMLAR
1427 - IV. Kazimierz Jagiellon, Polonya Kralı (ö. 1492)
1466 - Andre Dorya, Preveze Deniz Savaşında Barbaros Hayreddin Paşa komutasındaki Osmanlı Donanmasıyla savaşan Haçlı donanmasına komuta etmiş Cenevizli Amiral (ö. 1560)
1508 - Andrea Palladio, İtalyan mimar (ö. 1580)
1667 - Jonathan Swift, İrlandalı yazar (ö. 1745)
1835 - Mark Twain, Amerikalı yazar (ö. 1910)
1874 - Winston Churchill, Britanyalı devlet adamı (ö. 1965)
1885 - Albert Kesselring, Alman asker ve Nazi Almanyası'nda Luftwaffe mareşali (ö. 1960)
1896 - Ruth Gordon, Amerikalı aktris (ö. 1985)
1920 - Virginia Mayo, Amerikalı aktris (ö. 2005)
1926 - Richard Crenna, Amerikalı aktör (ö. 2003)
1929 - Doğan Babacan, Türk futbol hakemi
1937 - Ridley Scott, İngiliz yönetmen ve yapımcı
1945 - Ayşen Gruda, Türk tiyatro ve sinema oyuncusu
1947 - Sergio Badilla Castillo, Şilili şair ve yazar
1947 - David Mamet, Amerikalı makale, oyun ve senaryo yazarı, yönetmen
1949 - Perran Kutman, Türk sanatçı
1954 - Roger Glover, İngiliz gitarist
1955 - Billy Idol, şarkıcı
1960 - Gary Lineker, İngiliz futbolcu
1965 - Ben Stiller, Amerikalı komedyen, aktör
1969 - Amy Ryan, Amerikalı sinema, tiyatro ve dizi oyuncusu
1973 - Jason Reso, Kanadalı Amerikan güreşçisi
1973 - John Moyer, Amerikalı gitarist
1975 - Adnan Gušo, Bosnalı futbolcu
1976 - Fatih Günay, Türk tiyatro oyuncusu
1976 - Murat Cemcir, Türk oyuncu ve komedyen
1980 - Cem Adrian, Türk şarkıcı, söz yazarı, yapımcı ve yazar
1982 - Elisha Cuthbert, Kanadalı oyuncu
1983 - Engin Apaydın, Türk ralli pilotu
1990 - Magnus Carlsen, Norveçli satranççı
1995 - Denis Myšák, Slovak kanocu
ÖLÜMLER
1603 - William Gilbert, İngiliz hekim ve fizikçi (d. 1544)
1647 - Bonaventura Cavalieri, İtalyan matematikçi. ve cizvit din adamı (d. 1598)
1719 - Yamamoto Tsunetomo, Japon samuray (d. 1659)
1900 - Oscar Wilde, İrlandalı oyun yazarı (d. 1854)
1935 - Fernando Pessoa, Portekizli şair (d. 1888)
1939 - Béla Kun, Macar komünist politikacı (d. 1886)
1980 - Orhan Eyüpoğlu, Türk siyasetçi (d. 1918)
1982 - Günay Akarsu, Türk tiyatro eleştirmeni
1985 - Marc Aryan, Ermeni asıllı Belçikalı şarkıcı (d. 1926)
1988 - Abdulbasit Abdussamed, Mısırlı Hâfız ve Kur'an kâri'si (d. 1927)
2007 - Aydın Gün, Türk opera sanatçısı (d. 1917)
2007 - Engin Arık, Türk bilim kadını, fizikçi (d. 1948)
2009 - Ahmet Uluçay, Türk yönetmen (d. 1954)
2013 - Paul Walker, Amerikalı aktör (d. 1973)
2014 - Go Seigen, Japon Go oyuncusu (d. 1914)
2016 - Erdal Tosun, Türk tiyatro ve sinemacı (d. 1963)
TATİLLER VE ÖZEL GÜNLER
* Dünya Kentlerde Hayat Günü