Today in History: 2 January
OLAYLAR
1523 - Rodos Adası, Kanuni Sultan Süleyman tarafından fethedildi
1757 - Birleşik Krallık, Kalküta'yı (Hindistan) ele geçirdi.
1839 - Fotoğrafın mucitlerinden biri olan Fransız fotoğrafçı Louis Daguerre, ayın ilk fotoğrafını çekti.
1870 - Brooklyn Köprüsü'nün yapımına başlandı.
1905 - Rus-Japon Savaşı'nda, Çin'deki Rus üssü Port Arthur, Amiral Tōgō Heihachirō komutasındaki Japon deniz kuvvetlerine teslim oldu. Rus İmparatorluğu'nu çöküşe götüren ve 1905 Devrimi'nin kapısını açan yenilgiler dizisi başladı.
1924 - İstanbul İstiklal Mahkemesi'nde yargılanan gazeteciler beraat etti. Gazeteciler ve İstanbul Barosu Başkanı Lütfi Fikri Bey, Hıyanet-i Vataniye Kanunu'na aykırı davranmakla suçlanıyorlardı. Gazeteciler beraat ederken Lütfi Fikri Bey, 5 yıl kürek hapsine mahkûm oldu.
1935 - Marmara Adası ve Erdek'te deprem oldu; 5 kişi öldü, 600 bina hasar gördü.
1936 - Türkiye'de Soyadı Kanunu yürürlüğe girdi.
1942 - II. Dünya Savaşı: Manila, Japon kuvvetlerince işgal edildi.
1951 - Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin yeni üyeliklerine Türkiye, Hollanda ve Brezilya seçildi.
1955 - Panama Devlet Başkanı José Antonio Remón Cantera, bir suikast sonucu öldürüldü.
1959 - SSCB, Luna 1 adlı uzay aracını fırlattı. Luna 1, Ayın sınırlarına ulaşarak Güneşin yörüngesine girecek ilk uzay aracı olacaktır.
1959 - Fidel Castro, Küba lideri oldu.
1968 - Dr. Christiaan Barnard, Güney Afrika'nın Cape Town şehrinde ikinci kalp nakli ameliyatını gerçekleştirdi.
1971 - Türkiye İşçi Partisi (TİP)'ten ayrılan Cenan Bıçakçı ve arkadaşları, Bağımsız Türkiye Sosyalistleri Birliği adıyla yeni bir örgüt kurduklarını açıkladı.
1975 - Charlie Chaplin'e (Şarlo), Birleşik Krallık'ta "Sir" unvanı verildi.
1979 - Türk ve Amerikalı arkeologların beş yıl süren ortak çalışmalarıyla, dünyanın ilk İslam batığı Ege Denizi'nde bulundu.
1985 - Amerika Birleşik Devletleri, Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü'nden (UNESCO) resmen ayrıldı.
1990 - Devrimci-Sol örgütünün önemli isimlerinden Sinan Kukul, Metris Cezaevi'nden firar etti.
1992 - Hakkari'nin Yüksekova ilçesinde çığ düşmesi sonucu yirmi kişi öldü, on beş kişi yaralandı.
1993 - Mehmetçik Somali'de: Türk Silahlı Kuvvetleri, BM'nin çağrısı üzerine 43 yıl aradan sonra ikinci kez bir yabancı ülkenin topraklarına ayak bastı.
1995 - Eski İstanbul Su ve Kanalizasyon İşletmesi (İSKİ) Genel Müdürü Ergun Göknel'in 8,5 yıllık hapis cezası kesinleşti.
2001 - İstanbul 1 Numaralı DGM Hakimliği, Egebank soruşturması kapsamında İnterbank'ın eski sahibi Cavit Çağlar hakkında gıyabi tutuklama kararı verdi. (Türk İnterpolü, 5 Ocak'ta Çağlar hakkında kırmızı bülten hazırladı.)
2003 - Kopenhag kriterlere ile Anayasaya uyum çerçevesinde bazı yasalarda değişiklik öngören tasarı TBMM'de kabul edildi. Yasaya göre, siyasi partilerin kapatılması davalarında 5/3 çoğunluk aranacak. İşkence ve kötü muamele suçlarından verilen cezalar para cezasına çevrilemeyecek. Anayasa Mahkemesi, siyasi partinin devlet yardımından yoksun bırakılmasına karar verebilecek. Cemaat vakıfları mülk edinebilecek. Gazeteciler haber kaynaklarını açıklamaya zorlanamayacak.
2006 - Bavyera'da (Almanya) bir buz pistinin çatısı çöktü: 15 kişi öldü.
2007 - ABD'de 93 yaşında ölen eski Başkanlardan Gerald Ford için Başkent Washington Ulusal Katedrali'nde cenaze töreni düzenlendi.
2007 - Niğde Aladağlar'daki Demirkazık zirvesi tırmanışında 1 Ocak'ta mahsur kalan ODTÜ Dağcılık Kulübü üyesi altı dağcıdan, Utku Kocabıyık ve Seza Bürkan Yüksel öldü, dört dağcı ise kurtarıldı.
DOĞUMLAR
1642 - IV. Mehmed, Osmanlı'nın 19. Padişahı (ö. 1693)
1699 - III. Osman, Osmanlı'nın 25. Padişahı ve 104. İslam halifesi (ö. 1757)
1822 - Rudolf Clausius, Alman fizikçi (ö. 1888)
1852 - Abdülhak Hamit Tarhan, Türk şair ve diplomat (Makber, Eşber gibi yapıtlarıyla tanınan) (ö. 1937)
1880 - Louis Charles Bréguet Fransız pilot, uçak tasarımcısı ve sanayici (Air France'nin kurucusu) (ö. 1955)
1887 - Burhan Belge, Türk diplomat, siyaset adamı ve gazeteci (ö. 1967)
1891 - Giovanni Michelucci, İtalyan mimar, şehir planlamacısı ve gravürcü (ö. 1990)
1895 - Folke Bernadotte, İsveçli asker, insan hakları savunucusu ve diplomat (ö. 1948)
1896 - Dziga Vertov, Rus film yönetmeni ve sinema kuramcısı (ö. 1954)
1920 - Isaac Asimov, Amerikan yazar ve biyokimyacı (ö. 1992)
1937 - Afet Ilgaz, Türk yazar (ö. 2015)
1938 - Robert Smithson, Amerikalı sanatçı (ö. 1973)
1943 - Barış Manço, Türk müzisyen, besteci ve şarkıcı (ö. 1999)
1943 - Filiz Akın, Türk aktris
1943 - Janet Akyüz Mattei, Amerikalı astronom (ö. 2004)
1946 - Ersin Burak, Türk karikatürist ve çizgi roman sanatçısı
1957 - Fehmi Demir, Türk siyasetçi ve Hak ve Özgürlükler Partisi Genel Başkanı (ö. 2015)
1968 - Cuba Gooding, Jr., Amerikalı sinema oyuncusu
1969 - Yavuz Seçkin, Türk radyo-TV programcısı ve oyuncu
1976 - Hrysopiyi Devetzi, Yunan atlet
1976 - Paz Vega, İspanyol oyuncu
1977 - Ahu Türkpençe, Türk oyuncu
1979 - Çağla Şikel Altuğ, Türk oyuncu, sunucu ve manken
1981 - Maxi Rodriguez, Arjantinli futbolcu
1983 - Kate Bosworth, Amerikan oyuncu
1986 - Ediz Bahtiyaroğlu, Türk-Boşnak futbolcu (ö. 2012)
1987 - Lauren Storm, Amerikan oyuncu
1987 - Loui Batley, İngiliz oyuncu
1987 - Shelley Hennig, Amerikan oyuncu ve manken
1991 - Luis Pedro Cavanda, Angolalı futbolcu
1991 - Ömer Alimoğlu, Türk atıcı
ÖLÜMLER
1861 - IV. Friedrich Wilhelm, Prusya Kralı (d. 1795)
1917 - Edward Burnett Tylor, İngiliz antropolog (d. 1832)
1924 - Sabine Baring-Gould, İngiliz Anglikan rahip ve roman yazarı (d. 1834)
1939 - Roman Dmowski, Polonyalı devlet adamı (d. 1864)
1955 - José Antonio Remón Cantera, Panama Devlet Başkanı (d. 1908)
1963 - Dick Powell, Amerikan sinema oyuncusu (d. 1904)
1963 - Jack Carson, Kanadalı-Amerikalı sinema oyuncusu (d. 1910)
1974 - Neva Gerber, Amerikan sinema oyuncusu (d. 1894)
1980 - Mustafa Nihat Özön, Türk yazın tarihçisi, yazar, eğitmen ve çevirmen (d. 1896)
1981 - Eflatun Cem Güney, Türk folklor araştırmacısı ve masalcı (d. 1896)
1995 - Siad Barre, Somali Demokratik Cumhuriyeti Devlet Başkanı (d. 1919)
1996 - Karl Rappan, Avusturyalı millî futbolcu ve teknik direktör (d. 1905)
2005 - Maclyn McCarty, Amerikalı genetikçi (d. 1911)
2007 - Teddy Kollek, İsrailli siyasetçi (d. 1911)
2011 - Anne Francis, Amerikalı aktris (d. 1930)
2011 - Pete Postlethwaite, İngiliz, tiyatro ve sinema oyuncusu (d. 1946)
2012 - Tuncer Sevi, Türk tiyatro ve sinema oyuncusu (d. 1942)
2014 - Bernard Glasser, Amerikalı film yapımcısı ve yönetmeni (d. 1924)
2015 - Ebu Enes el-Libi, Libyalı el-Kaide'nin üst düzey sorumlusu (d. 1964)
2015 - Lam Po-chuen, Hong Konglu aktör (d. 1951)
2015 - Little Jimmy Dickens, Amerikalı country şarkıcısı (d. 1920)
2016 - Sabri Yirmibeşoğlu, Türk asker (d. 1928)
1523 - Rodos Adası, Kanuni Sultan Süleyman tarafından fethedildi
1757 - Birleşik Krallık, Kalküta'yı (Hindistan) ele geçirdi.
1839 - Fotoğrafın mucitlerinden biri olan Fransız fotoğrafçı Louis Daguerre, ayın ilk fotoğrafını çekti.
1870 - Brooklyn Köprüsü'nün yapımına başlandı.
1905 - Rus-Japon Savaşı'nda, Çin'deki Rus üssü Port Arthur, Amiral Tōgō Heihachirō komutasındaki Japon deniz kuvvetlerine teslim oldu. Rus İmparatorluğu'nu çöküşe götüren ve 1905 Devrimi'nin kapısını açan yenilgiler dizisi başladı.
1924 - İstanbul İstiklal Mahkemesi'nde yargılanan gazeteciler beraat etti. Gazeteciler ve İstanbul Barosu Başkanı Lütfi Fikri Bey, Hıyanet-i Vataniye Kanunu'na aykırı davranmakla suçlanıyorlardı. Gazeteciler beraat ederken Lütfi Fikri Bey, 5 yıl kürek hapsine mahkûm oldu.
1935 - Marmara Adası ve Erdek'te deprem oldu; 5 kişi öldü, 600 bina hasar gördü.
1936 - Türkiye'de Soyadı Kanunu yürürlüğe girdi.
1942 - II. Dünya Savaşı: Manila, Japon kuvvetlerince işgal edildi.
1951 - Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin yeni üyeliklerine Türkiye, Hollanda ve Brezilya seçildi.
1955 - Panama Devlet Başkanı José Antonio Remón Cantera, bir suikast sonucu öldürüldü.
1959 - SSCB, Luna 1 adlı uzay aracını fırlattı. Luna 1, Ayın sınırlarına ulaşarak Güneşin yörüngesine girecek ilk uzay aracı olacaktır.
1959 - Fidel Castro, Küba lideri oldu.
1968 - Dr. Christiaan Barnard, Güney Afrika'nın Cape Town şehrinde ikinci kalp nakli ameliyatını gerçekleştirdi.
1971 - Türkiye İşçi Partisi (TİP)'ten ayrılan Cenan Bıçakçı ve arkadaşları, Bağımsız Türkiye Sosyalistleri Birliği adıyla yeni bir örgüt kurduklarını açıkladı.
1975 - Charlie Chaplin'e (Şarlo), Birleşik Krallık'ta "Sir" unvanı verildi.
1979 - Türk ve Amerikalı arkeologların beş yıl süren ortak çalışmalarıyla, dünyanın ilk İslam batığı Ege Denizi'nde bulundu.
1985 - Amerika Birleşik Devletleri, Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü'nden (UNESCO) resmen ayrıldı.
1990 - Devrimci-Sol örgütünün önemli isimlerinden Sinan Kukul, Metris Cezaevi'nden firar etti.
1992 - Hakkari'nin Yüksekova ilçesinde çığ düşmesi sonucu yirmi kişi öldü, on beş kişi yaralandı.
1993 - Mehmetçik Somali'de: Türk Silahlı Kuvvetleri, BM'nin çağrısı üzerine 43 yıl aradan sonra ikinci kez bir yabancı ülkenin topraklarına ayak bastı.
1995 - Eski İstanbul Su ve Kanalizasyon İşletmesi (İSKİ) Genel Müdürü Ergun Göknel'in 8,5 yıllık hapis cezası kesinleşti.
2001 - İstanbul 1 Numaralı DGM Hakimliği, Egebank soruşturması kapsamında İnterbank'ın eski sahibi Cavit Çağlar hakkında gıyabi tutuklama kararı verdi. (Türk İnterpolü, 5 Ocak'ta Çağlar hakkında kırmızı bülten hazırladı.)
2003 - Kopenhag kriterlere ile Anayasaya uyum çerçevesinde bazı yasalarda değişiklik öngören tasarı TBMM'de kabul edildi. Yasaya göre, siyasi partilerin kapatılması davalarında 5/3 çoğunluk aranacak. İşkence ve kötü muamele suçlarından verilen cezalar para cezasına çevrilemeyecek. Anayasa Mahkemesi, siyasi partinin devlet yardımından yoksun bırakılmasına karar verebilecek. Cemaat vakıfları mülk edinebilecek. Gazeteciler haber kaynaklarını açıklamaya zorlanamayacak.
2006 - Bavyera'da (Almanya) bir buz pistinin çatısı çöktü: 15 kişi öldü.
2007 - ABD'de 93 yaşında ölen eski Başkanlardan Gerald Ford için Başkent Washington Ulusal Katedrali'nde cenaze töreni düzenlendi.
2007 - Niğde Aladağlar'daki Demirkazık zirvesi tırmanışında 1 Ocak'ta mahsur kalan ODTÜ Dağcılık Kulübü üyesi altı dağcıdan, Utku Kocabıyık ve Seza Bürkan Yüksel öldü, dört dağcı ise kurtarıldı.
DOĞUMLAR
1642 - IV. Mehmed, Osmanlı'nın 19. Padişahı (ö. 1693)
1699 - III. Osman, Osmanlı'nın 25. Padişahı ve 104. İslam halifesi (ö. 1757)
1822 - Rudolf Clausius, Alman fizikçi (ö. 1888)
1852 - Abdülhak Hamit Tarhan, Türk şair ve diplomat (Makber, Eşber gibi yapıtlarıyla tanınan) (ö. 1937)
1880 - Louis Charles Bréguet Fransız pilot, uçak tasarımcısı ve sanayici (Air France'nin kurucusu) (ö. 1955)
1887 - Burhan Belge, Türk diplomat, siyaset adamı ve gazeteci (ö. 1967)
1891 - Giovanni Michelucci, İtalyan mimar, şehir planlamacısı ve gravürcü (ö. 1990)
1895 - Folke Bernadotte, İsveçli asker, insan hakları savunucusu ve diplomat (ö. 1948)
1896 - Dziga Vertov, Rus film yönetmeni ve sinema kuramcısı (ö. 1954)
1920 - Isaac Asimov, Amerikan yazar ve biyokimyacı (ö. 1992)
1937 - Afet Ilgaz, Türk yazar (ö. 2015)
1938 - Robert Smithson, Amerikalı sanatçı (ö. 1973)
1943 - Barış Manço, Türk müzisyen, besteci ve şarkıcı (ö. 1999)
1943 - Filiz Akın, Türk aktris
1943 - Janet Akyüz Mattei, Amerikalı astronom (ö. 2004)
1946 - Ersin Burak, Türk karikatürist ve çizgi roman sanatçısı
1957 - Fehmi Demir, Türk siyasetçi ve Hak ve Özgürlükler Partisi Genel Başkanı (ö. 2015)
1968 - Cuba Gooding, Jr., Amerikalı sinema oyuncusu
1969 - Yavuz Seçkin, Türk radyo-TV programcısı ve oyuncu
1976 - Hrysopiyi Devetzi, Yunan atlet
1976 - Paz Vega, İspanyol oyuncu
1977 - Ahu Türkpençe, Türk oyuncu
1979 - Çağla Şikel Altuğ, Türk oyuncu, sunucu ve manken
1981 - Maxi Rodriguez, Arjantinli futbolcu
1983 - Kate Bosworth, Amerikan oyuncu
1986 - Ediz Bahtiyaroğlu, Türk-Boşnak futbolcu (ö. 2012)
1987 - Lauren Storm, Amerikan oyuncu
1987 - Loui Batley, İngiliz oyuncu
1987 - Shelley Hennig, Amerikan oyuncu ve manken
1991 - Luis Pedro Cavanda, Angolalı futbolcu
1991 - Ömer Alimoğlu, Türk atıcı
ÖLÜMLER
1861 - IV. Friedrich Wilhelm, Prusya Kralı (d. 1795)
1917 - Edward Burnett Tylor, İngiliz antropolog (d. 1832)
1924 - Sabine Baring-Gould, İngiliz Anglikan rahip ve roman yazarı (d. 1834)
1939 - Roman Dmowski, Polonyalı devlet adamı (d. 1864)
1955 - José Antonio Remón Cantera, Panama Devlet Başkanı (d. 1908)
1963 - Dick Powell, Amerikan sinema oyuncusu (d. 1904)
1963 - Jack Carson, Kanadalı-Amerikalı sinema oyuncusu (d. 1910)
1974 - Neva Gerber, Amerikan sinema oyuncusu (d. 1894)
1980 - Mustafa Nihat Özön, Türk yazın tarihçisi, yazar, eğitmen ve çevirmen (d. 1896)
1981 - Eflatun Cem Güney, Türk folklor araştırmacısı ve masalcı (d. 1896)
1995 - Siad Barre, Somali Demokratik Cumhuriyeti Devlet Başkanı (d. 1919)
1996 - Karl Rappan, Avusturyalı millî futbolcu ve teknik direktör (d. 1905)
2005 - Maclyn McCarty, Amerikalı genetikçi (d. 1911)
2007 - Teddy Kollek, İsrailli siyasetçi (d. 1911)
2011 - Anne Francis, Amerikalı aktris (d. 1930)
2011 - Pete Postlethwaite, İngiliz, tiyatro ve sinema oyuncusu (d. 1946)
2012 - Tuncer Sevi, Türk tiyatro ve sinema oyuncusu (d. 1942)
2014 - Bernard Glasser, Amerikalı film yapımcısı ve yönetmeni (d. 1924)
2015 - Ebu Enes el-Libi, Libyalı el-Kaide'nin üst düzey sorumlusu (d. 1964)
2015 - Lam Po-chuen, Hong Konglu aktör (d. 1951)
2015 - Little Jimmy Dickens, Amerikalı country şarkıcısı (d. 1920)
2016 - Sabri Yirmibeşoğlu, Türk asker (d. 1928)