Today in History: 13 May
OLAYLAR
1277 - Karamanoğlu Mehmet Bey, Konya şehrini Karamanoğulları topraklarına kattı ve Türkçeyi resmi dil ilan etti.
1846 - ABD Kongresi, sınır devriyelerine baskın yapılmasını gerekçe göstererek Meksika'ya savaş ilan etti.
1888 - Brezilya'da kölelik kesin olarak kaldırıldı.Yasanın çıkmasında kölelik karşıtı eylemlerin yanı sıra, köle sahibi olmanın yeni gelen Avrupalı göçmenleri çalıştırmaktan masraflı olmasının da etkisi vardı.
1915 - Çanakkale'de, Binbaşı Ahmet Bey komutasındaki Muaveneti Milliye muhribi, Golyath zırhlısını torpilleyerek batırdı.
1919 - İzmir'in işgal edileceğine ilişkin Venizelos'un beyannamesi, Aya Fotini Kilisesi'nde Yunan Albay Mavrudis tarafından yerli Rumlara okundu.
1920 - 9-13 Mayıs arasında yapılan 217 üye ile toplanan ve bölge ile ilgili net kararların alındığı Trakya Kongresi (Edirne Kongresi) yapıldı.
1929 - İran'ın Horasan bölgesinde deprem oldu: yaklaşık 3.000 kişi öldü.
1940 - Birleşik Krallık Başbakanı Winston Churchill ünlü konuşmasını yaptı: "Size kan, ter ve gözyaşından başka vaat edecek bir şeyim yok."
1949 - Yazar Rıfat Ilgaz, cumhurbaşkanına hakaretten üç yıl, Mısır Kralı ve İran Şahı'na hakaretten yedi ay, Aziz Nesin de Mısır Kralı ve İran Şahı'na yayın yoluyla hakaretten yedi ay hapis cezası aldı.
1950 - Ereğli Kömür İşletmeleri'nde Türkiye'nin ilk siyasal grevi yapıldı.
1955 - Türkiye Demir Çelik İşletmeleri ile Türkiye Selüloz ve Kağıt İşletmeleri (SEKA) kuruldu.
1958 - Velcro marka olarak tescillendi.
1965 - Batı Almanya, İsrail'i tanıdı. Karar nedeniyle dokuz Arap ülkesi Batı Almanya ile ilişkisini kesti.
1975 - Başbakan Süleyman Demirel, Vural Önsel adlı bir kişinin saldırısına uğradı. Demirel'in burun kemiği kırıldı.
1979 - Başbakan Bülent Ecevit, iş çevrelerinin hükümete karşı tutumunu eleştirerek, "yeterli yardım ve kredi sağlama eşiğine gelmişken bıçaklanıyoruz. Kendimizi yabancılara haksız yere jurnal ediyoruz" dedi.
1981 - Papa II. Jean Paul, Mehmet Ali Ağca tarafından Roma'da vurularak yaralandı.
1994 - Eski İstanbul Su ve Kanalizasyon İşletmesi (İSKİ) Genel Müdürü Ergun Göknel, klor yolsuzluğu davasında 8 yıl 6 ay hapis cezasına çarptırıldı.
1996 - DYP Genel Başkanı Tansu Çiller'in dolandırıcılıktan yargılanan Selçuk Parsadan'a örtülü ödenekten 5.5 milyar lira verdiği iddia edildi.
1997 - İçişleri Bakanlığı, 1993'te öldürülen Uğur Mumcu'nun ailesine 9.5 milyar liralık maddi tazminat ödedi.
1998 - Memur Sendikaları Yasa Tasarısı'nı protesto eden memurlar hakkında, adli tarihin en geniş kapsamlı soruşturması açıldı.
2000 - Ankara Sincan'da tarlaya bırakılmış halde çok miktarda patlayıcı ve silah ele geçirildi. Patlayıcı ve silahların, yasa dışı Tevhid örgütü mensubu Necdet Yüksel tarafından bırakıldığı belirlendi. Yüksel, Ahmet Taner Kışlalı'nın aracına bomba koyduğunu da itiraf etti.
2007 - Fenerbahçe 100.yıl şampiyonluğuna ulaştı.
2009 - Beşiktaş Fenerbahçe'yi 4-2 yenerek Türkiye Kupası'nı kazandı.
2010 - 13 Mayıs tarihinde Müsiad genel başkanı Ömer Cihad tarihte ilk kez Tüsiad 'ı ziyaret etti. Ziyaret basında Tarihi buluşma olarak nitelendirildi.
2014 - Soma Kömür İşletmeleri A.Ş. tarafından işletilen bir madende çıkan yangın sonucunda 301 maden işçisi hayatını kaybetti, 80 işçi yaralandı.
DOĞUMLAR
1655 - Papa XIII. İnnocentius, 244. Katolik Kilisesi dini lideri (ö. 1724)
1699 - Sebastião José de Carvalho e Melo, Portekizli devlet adamı (ö. 1782)
1713 - Alexis Clairaut, Fransız matematikçi (ö. 1765)
1717 - Maria Theresia, Habsburg hanedanı İmparatoriçesi (ö. 1780)
1753 - Lazare Carnot, Fransız asker ve devlet adamı (ö. 1823)
1792 - Papa IX. Pius, Katolik Kilisesi dini lideri (en uzun süre hüküm süren) (ö. 1878)
1840 - Alphonse Daudet, Fransız yazar (ö. 1897)
1857 - Ronald Ross, İngiliz doktor ve Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü sahibi (ö. 1932)
1869 - Mehmet Emin Yurdakul, Türk şair ve milletvekili (ö. 1944)
1880 - Enis Akaygen, Türk siyasetçi ve diplomat (ö. 1956)
1882 - Georges Braque, Fransız ressam ve heykeltıraş (ö. 1963)
1888 - Inge Lehmann, Danimarkalı sismolog (ö. 1993)
1894 - Ásgeir Ásgeirsson, İzlanda'nın 2. Cumhurbaşkanı (ö. 1972)
1907 - Daphne du Maurier, İngiliz hikâye, roman ve oyun yazarı (ö. 1989)
1919 - Vedat Türkali, Türk şair ve yazar
1922 - Beatrice Arthur, ABD'li aktris ve şarkıcı (ö. 2009)
1927 - Herbert Ross ABD'li aktör, koreograf, yönetmen ve yapımcı (ö. 2001)
1928 - Édouard Molinaro, Fransız film yönetmeni ve senarist (ö. 2013)
1937 - Roger Zelazny, Polonya asıllı ABD'li yazar (ö. 1995)
1939 - Harvey Keitel, ABD'li aktör
1945 - Kathleen Neal Cleaver, ABD'li hukuk profesörü ve Kara Panter Partisi aktivisti
1950 - Stevie Wonder, ABD'li şarkıcı ve besteci
1957 - Stefano Tacconi, İtalyan futbolcu
1961 - Dennis Rodman, ABD'li basketbol oyuncusu
1967 - Chuck Schuldiner, ABD'li gitarist ve vokalist (ö. 2001)
1978 - Mike Bibby, ABD'li basketbol oyuncusu
1981 - Boncuk Yılmaz, Türk oyuncu ve İstanbul Kraliyet Tiyatrosu oyuncusu
1985 - Oğuzhan Koç, Türk oyuncu ve şarkıcı
1986 - Robert Pattinson, İngiliz aktör ve şarkıcı
1986 - Alexander Rybak, Norveçli şarkıcı
1987 - Candice Accola, ABD'li oyuncu ve şarkıcı
1991 - Francisco Lachowski, Brezilyalı model
1993 - Debby Ryan, ABD'li aktris ve şarkıcı
ÖLÜMLER
1832 - Georges Cuvier, Fransız bilim insanı ve rahip (d. 1769)
1835 - John Nash, İngiliz mimar (d. 1752)
1871 - Daniel Auber, Fransız besteci (d. 1782)
1878 - Joseph Henry, ABD'li fizikçi (d. 1797)
1884 - Cyrus McCormick, ABD'li mucit ve tarım makineleri üreticisi (d. 1809)
1885 - Friedrich Gustav Jakob Henle, Alman hekim (d. 1809)
1916 - Sholom Aleichem, Ukraynalı Yidiş dili yazarı (d. 1859)
1921 - Jean Aicard, Fransız roman ve oyun yazarı ve şair (d. 1848)
1930 - Fridtjof Nansen, Norveçli gezgin, bilim adamı, diplomat ve Nobel Barış Ödülü sahibi (d. 1861)
1938 - Charles Edouard Guillaume, Fransız fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü sahibi (d. 1861)
1961 - Gary Cooper, ABD'li sinema oyuncusu (d. 1901)
1975 - Marguerite Perey, Fransız fizikçi (d. 1909)
1982 - Kara Karayev, Azeri besteci (d.1918)
1988 - Chet Baker, ABD'li caz müzisyeni (d. 1929)
2001 - Jason Miller, ABD'li aktör ve oyun yazarı (d. 1939)
2005 - Eddie Barclay, Fransız plak yapımcısı (d. 1921)
2013 - Joyce Brothers ABD'li psikolog (d. 1927)
BAYRAMLAR VE YILDÖNÜMLERİ
*Dünya Peyzaj Mimarları Günü
*Türk Dili Bayramı
1277 - Karamanoğlu Mehmet Bey, Konya şehrini Karamanoğulları topraklarına kattı ve Türkçeyi resmi dil ilan etti.
1846 - ABD Kongresi, sınır devriyelerine baskın yapılmasını gerekçe göstererek Meksika'ya savaş ilan etti.
1888 - Brezilya'da kölelik kesin olarak kaldırıldı.Yasanın çıkmasında kölelik karşıtı eylemlerin yanı sıra, köle sahibi olmanın yeni gelen Avrupalı göçmenleri çalıştırmaktan masraflı olmasının da etkisi vardı.
1915 - Çanakkale'de, Binbaşı Ahmet Bey komutasındaki Muaveneti Milliye muhribi, Golyath zırhlısını torpilleyerek batırdı.
1919 - İzmir'in işgal edileceğine ilişkin Venizelos'un beyannamesi, Aya Fotini Kilisesi'nde Yunan Albay Mavrudis tarafından yerli Rumlara okundu.
1920 - 9-13 Mayıs arasında yapılan 217 üye ile toplanan ve bölge ile ilgili net kararların alındığı Trakya Kongresi (Edirne Kongresi) yapıldı.
1929 - İran'ın Horasan bölgesinde deprem oldu: yaklaşık 3.000 kişi öldü.
1940 - Birleşik Krallık Başbakanı Winston Churchill ünlü konuşmasını yaptı: "Size kan, ter ve gözyaşından başka vaat edecek bir şeyim yok."
1949 - Yazar Rıfat Ilgaz, cumhurbaşkanına hakaretten üç yıl, Mısır Kralı ve İran Şahı'na hakaretten yedi ay, Aziz Nesin de Mısır Kralı ve İran Şahı'na yayın yoluyla hakaretten yedi ay hapis cezası aldı.
1950 - Ereğli Kömür İşletmeleri'nde Türkiye'nin ilk siyasal grevi yapıldı.
1955 - Türkiye Demir Çelik İşletmeleri ile Türkiye Selüloz ve Kağıt İşletmeleri (SEKA) kuruldu.
1958 - Velcro marka olarak tescillendi.
1965 - Batı Almanya, İsrail'i tanıdı. Karar nedeniyle dokuz Arap ülkesi Batı Almanya ile ilişkisini kesti.
1975 - Başbakan Süleyman Demirel, Vural Önsel adlı bir kişinin saldırısına uğradı. Demirel'in burun kemiği kırıldı.
1979 - Başbakan Bülent Ecevit, iş çevrelerinin hükümete karşı tutumunu eleştirerek, "yeterli yardım ve kredi sağlama eşiğine gelmişken bıçaklanıyoruz. Kendimizi yabancılara haksız yere jurnal ediyoruz" dedi.
1981 - Papa II. Jean Paul, Mehmet Ali Ağca tarafından Roma'da vurularak yaralandı.
1994 - Eski İstanbul Su ve Kanalizasyon İşletmesi (İSKİ) Genel Müdürü Ergun Göknel, klor yolsuzluğu davasında 8 yıl 6 ay hapis cezasına çarptırıldı.
1996 - DYP Genel Başkanı Tansu Çiller'in dolandırıcılıktan yargılanan Selçuk Parsadan'a örtülü ödenekten 5.5 milyar lira verdiği iddia edildi.
1997 - İçişleri Bakanlığı, 1993'te öldürülen Uğur Mumcu'nun ailesine 9.5 milyar liralık maddi tazminat ödedi.
1998 - Memur Sendikaları Yasa Tasarısı'nı protesto eden memurlar hakkında, adli tarihin en geniş kapsamlı soruşturması açıldı.
2000 - Ankara Sincan'da tarlaya bırakılmış halde çok miktarda patlayıcı ve silah ele geçirildi. Patlayıcı ve silahların, yasa dışı Tevhid örgütü mensubu Necdet Yüksel tarafından bırakıldığı belirlendi. Yüksel, Ahmet Taner Kışlalı'nın aracına bomba koyduğunu da itiraf etti.
2007 - Fenerbahçe 100.yıl şampiyonluğuna ulaştı.
2009 - Beşiktaş Fenerbahçe'yi 4-2 yenerek Türkiye Kupası'nı kazandı.
2010 - 13 Mayıs tarihinde Müsiad genel başkanı Ömer Cihad tarihte ilk kez Tüsiad 'ı ziyaret etti. Ziyaret basında Tarihi buluşma olarak nitelendirildi.
2014 - Soma Kömür İşletmeleri A.Ş. tarafından işletilen bir madende çıkan yangın sonucunda 301 maden işçisi hayatını kaybetti, 80 işçi yaralandı.
DOĞUMLAR
1655 - Papa XIII. İnnocentius, 244. Katolik Kilisesi dini lideri (ö. 1724)
1699 - Sebastião José de Carvalho e Melo, Portekizli devlet adamı (ö. 1782)
1713 - Alexis Clairaut, Fransız matematikçi (ö. 1765)
1717 - Maria Theresia, Habsburg hanedanı İmparatoriçesi (ö. 1780)
1753 - Lazare Carnot, Fransız asker ve devlet adamı (ö. 1823)
1792 - Papa IX. Pius, Katolik Kilisesi dini lideri (en uzun süre hüküm süren) (ö. 1878)
1840 - Alphonse Daudet, Fransız yazar (ö. 1897)
1857 - Ronald Ross, İngiliz doktor ve Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü sahibi (ö. 1932)
1869 - Mehmet Emin Yurdakul, Türk şair ve milletvekili (ö. 1944)
1880 - Enis Akaygen, Türk siyasetçi ve diplomat (ö. 1956)
1882 - Georges Braque, Fransız ressam ve heykeltıraş (ö. 1963)
1888 - Inge Lehmann, Danimarkalı sismolog (ö. 1993)
1894 - Ásgeir Ásgeirsson, İzlanda'nın 2. Cumhurbaşkanı (ö. 1972)
1907 - Daphne du Maurier, İngiliz hikâye, roman ve oyun yazarı (ö. 1989)
1919 - Vedat Türkali, Türk şair ve yazar
1922 - Beatrice Arthur, ABD'li aktris ve şarkıcı (ö. 2009)
1927 - Herbert Ross ABD'li aktör, koreograf, yönetmen ve yapımcı (ö. 2001)
1928 - Édouard Molinaro, Fransız film yönetmeni ve senarist (ö. 2013)
1937 - Roger Zelazny, Polonya asıllı ABD'li yazar (ö. 1995)
1939 - Harvey Keitel, ABD'li aktör
1945 - Kathleen Neal Cleaver, ABD'li hukuk profesörü ve Kara Panter Partisi aktivisti
1950 - Stevie Wonder, ABD'li şarkıcı ve besteci
1957 - Stefano Tacconi, İtalyan futbolcu
1961 - Dennis Rodman, ABD'li basketbol oyuncusu
1967 - Chuck Schuldiner, ABD'li gitarist ve vokalist (ö. 2001)
1978 - Mike Bibby, ABD'li basketbol oyuncusu
1981 - Boncuk Yılmaz, Türk oyuncu ve İstanbul Kraliyet Tiyatrosu oyuncusu
1985 - Oğuzhan Koç, Türk oyuncu ve şarkıcı
1986 - Robert Pattinson, İngiliz aktör ve şarkıcı
1986 - Alexander Rybak, Norveçli şarkıcı
1987 - Candice Accola, ABD'li oyuncu ve şarkıcı
1991 - Francisco Lachowski, Brezilyalı model
1993 - Debby Ryan, ABD'li aktris ve şarkıcı
ÖLÜMLER
1832 - Georges Cuvier, Fransız bilim insanı ve rahip (d. 1769)
1835 - John Nash, İngiliz mimar (d. 1752)
1871 - Daniel Auber, Fransız besteci (d. 1782)
1878 - Joseph Henry, ABD'li fizikçi (d. 1797)
1884 - Cyrus McCormick, ABD'li mucit ve tarım makineleri üreticisi (d. 1809)
1885 - Friedrich Gustav Jakob Henle, Alman hekim (d. 1809)
1916 - Sholom Aleichem, Ukraynalı Yidiş dili yazarı (d. 1859)
1921 - Jean Aicard, Fransız roman ve oyun yazarı ve şair (d. 1848)
1930 - Fridtjof Nansen, Norveçli gezgin, bilim adamı, diplomat ve Nobel Barış Ödülü sahibi (d. 1861)
1938 - Charles Edouard Guillaume, Fransız fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü sahibi (d. 1861)
1961 - Gary Cooper, ABD'li sinema oyuncusu (d. 1901)
1975 - Marguerite Perey, Fransız fizikçi (d. 1909)
1982 - Kara Karayev, Azeri besteci (d.1918)
1988 - Chet Baker, ABD'li caz müzisyeni (d. 1929)
2001 - Jason Miller, ABD'li aktör ve oyun yazarı (d. 1939)
2005 - Eddie Barclay, Fransız plak yapımcısı (d. 1921)
2013 - Joyce Brothers ABD'li psikolog (d. 1927)
BAYRAMLAR VE YILDÖNÜMLERİ
*Dünya Peyzaj Mimarları Günü
*Türk Dili Bayramı